Za dużo wolnej ręki

Co drugi skontrolowany przez Urząd Zamówień Publicznych przetarg unijny naruszał ustawę o zamówieniach publicznych. Zamawiający najczęściej łamali przepisy w zakresie stosowania trybu z wolnej ręki.

UZP opublikował raport z kontroli dotyczących zamówień współfinansowanych z pieniędzy Unii Europejskiej w 2010 r. Łącznie w ubiegłym roku przeprowadzono 294 kontroli. Wartość objętych kontrolą zamówień z udziałem pieniędzy unijnych wyniosła ok. 79,2 mld zł (wartość ta w 2009 r. wynosiła ok. 39,7 mld zł).

Autorzy opracowania wskazują, że w porównaniu do 2009 r. zwiększyła się skala naruszeń w procedurach udzielania zamówień publicznych. W kontrolach uprzednich wzrost wyniósł 8 proc. (z 36 do 45 proc.). Wzrósł również odsetek wydanych zaleceń pokontrolnych w kontrolach uprzednich, tj. kontrolach dotyczących zamówień o największych wartościach (wzrost odsetka zaleceń z 3 proc. do 8 proc.).

W 142 (48 proc. z 294) kontrolach nie stwierdzono naruszeń ustawy o zamówieniach publicznych. Przy czym wszystkie przypadki dotyczyły kontroli uprzednich największych zamówień o wartości równej lub przekraczającej 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych.

W 152 (52 proc. z 294) skontrolowanych postępowaniach wykryto naruszenia prawa o zamówieniach publicznych, w tym:
– w wyniku 44 kontroli stwierdzono naruszenia mające wpływ na wynik postępowania; w przypadku kontroli uprzednich 20-krotnie zalecono usunięcie stwierdzonych naruszeń poprzez ponowną ocenę ofert. Prezes UZP nie zalecał unieważnienia postępowania.
– w wyniku 108 kontroli stwierdzono naruszenia nie mające wpływu na wynik postępowania.

Wśród najczęstszych naruszeń ustawy, mających wpływ na wynik postępowania, raport wymienia:
– niezgodne z przepisami ustawy zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki,
– niezgodne z przepisami odrzucenie najkorzystniejszej oferty lub wykluczenia wykonawcy, który złożył najkorzystniejszą ofertę,
– zaniechania stosowania przepisów właściwych dla łącznej wartości szacunkowej poszczególnych części zamówienia, w wyniku czego nie zostało zamieszczone ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych lub w Dzienniku Urzędowym UE.